İbrahim COŞKUN
Köşe Yazarı
İbrahim COŞKUN
 

Gürcü Topal Ahmet'in Ermeni komitacılar ile Türk Ağaları Arasındaki Arabuluculuk Rolü

Bu dönemde yaşanan olaylar, Osmanlı İmparatorluğu'nun farklı bölgelerinde çeşitli şekillerde kendini göstermiştir. Ordu'nun Çaybaşı ilçesi sınırlarında yer alan Köklük ve Manastır köyleri ile Akkuş sınırlarında bulunan Kındıra Yaylası da bu olayların etkilediği yerler arasında yer almaktadır. Bu bölgede Ermeni ve Türk halkları arasında yaşanan çeşitli asayiş olayları, tarihe geçen önemli vakalar arasında öne çıkmaktadır. Gürcü asıllı Topal Ahmet, Osmanlı İmparatorluğu'nun son  dönemlerinde, Ermeni komitacılar ile Türk ağaları arasında önemli bir arabuluculuk görevi üstlenmiştir. Kız kardeşi, Ermenilerin yaşadığı Akbaba Mahallesi'ndeki Haccı Tekke mevkiinde yaşarken, Topal Ahmet ise Akbaba Mahallesi'nde kardeşi İsmail ile birlikte bakkal işletmeciliği yapmış ve aynı zamanda Akkuş ilçesindeki Kurtboğaz mevkiinde yer alan Kındıra Yaylası'nda yaylacılık yapmıştır. Bu dönemde köylerde, savunmasız Türk ahalisi üzerinde Ermeniler tarafından gerçekleştirilen şiddet olayları sıkça yaşanmıştır. Köklük köyünde yaşayan Ermeniler, savaşa giden Türk erkeklerinin yokluğunda geride kalan savunmasız halka yönelik saldırılar düzenlemiş, birçok Türk'ü öldürmüş ve işkence yapmışlardır. Osmanlı kolluk kuvvetleri, bu olaylara müdahale etmiş ve Köklük köyünde yaşayan Ermeni komitacıları, liderleri Avadis ve arkadaşları Karahoca, Sürop, Asador, Kalos, Artin, Vartan, Vesken, Avakim, Misak ve Çökükburun Akaryan’ı yakalamak için baskınlar düzenlemiştir. Ancak Avadis ve grubu, köyü terk ederek Kındıra Yaylası'na kaçmış ve uzun bir süre burada saklanmıştır. Bir baskın sırasında çete lideri Avadis öldürüldükten sonra, çete liderliği Sürop tarafından devralınmıştır. Bu süre zarfında grup, affedilmelerini bekleyerek Kındıra Yaylası'nda barınmaya devam etmiştir. Kındıra Yaylası'na yakın yerleşim merkezi olan İlküvez ağaları ile komitacılar arasında yaşanan olaylara dair Osmanlı arşivlerinde veya diğer kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Topal Ahmet'in kız kardeşi Hanife, Ermenilerle iyi komşuluk ilişkileri geliştirmiş ve yaylaya gittiklerinde çeteler tarafından herhangi bir tehdit ile karşılaşmamış, aksine, yakın dostluklar kurmuştur. Bu dostluklar sayesinde, İlküvez ağaları,komitacılar tarafından savunmasız halkın hayvanlarına el konulduğunda, Gürcü Topal Ahmet'ten yardım istemiştir. Ahmet, çete reisleriyle olan dostluğu sayesinde ağaların mallarını geri almayı başarmıştır. İlküvez ve çevresinde hiçbir Türk ahalisine saldırı yapılmamasının nedeni, Topal Ahmet'in güvenilir bir arabulucu olarak kabul edilmesidir. komitacıların saklandıkları yerleri bildiği halde, bu bilgiyi kolluk kuvvetleriyle paylaşmamış ve böylece bölgedeki çatışmaların önüne geçilmiştir. Köklük köyünden göç etmiş Ermeni kökenli Fransız yazar Israël Setrak Tahmazyan, Gavur adlı kitabında, 93 Harbi'nden göç etmiş Gürcüler ile zaman zaman sorun yaşansa da, yakın dostluklar sayesinde bölgede kaldıklarından bahsetmektedir. Tarihin en trajik olaylarından biri olarak bugün bile sözlü tarihte anlatılan bu olaylar, hala bölge halkı arasında canlı bir şekilde hatırlanmaktadır.
Ekleme Tarihi: 23 Ağustos 2024 - Cuma

Gürcü Topal Ahmet'in Ermeni komitacılar ile Türk Ağaları Arasındaki Arabuluculuk Rolü

Bu dönemde yaşanan olaylar, Osmanlı İmparatorluğu'nun farklı bölgelerinde çeşitli şekillerde kendini göstermiştir. Ordu'nun Çaybaşı ilçesi sınırlarında yer alan Köklük ve Manastır köyleri ile Akkuş sınırlarında bulunan Kındıra Yaylası da bu olayların etkilediği yerler arasında yer almaktadır. Bu bölgede Ermeni ve Türk halkları arasında yaşanan çeşitli asayiş olayları, tarihe geçen önemli vakalar arasında öne çıkmaktadır.

Gürcü asıllı Topal Ahmet, Osmanlı İmparatorluğu'nun son  dönemlerinde, Ermeni komitacılar ile Türk ağaları arasında önemli bir arabuluculuk görevi üstlenmiştir. Kız kardeşi, Ermenilerin yaşadığı Akbaba Mahallesi'ndeki Haccı Tekke mevkiinde yaşarken, Topal Ahmet ise Akbaba Mahallesi'nde kardeşi İsmail ile birlikte bakkal işletmeciliği yapmış ve aynı zamanda Akkuş ilçesindeki Kurtboğaz mevkiinde yer alan Kındıra Yaylası'nda yaylacılık yapmıştır.

Bu dönemde köylerde, savunmasız Türk ahalisi üzerinde Ermeniler tarafından gerçekleştirilen şiddet olayları sıkça yaşanmıştır. Köklük köyünde yaşayan Ermeniler, savaşa giden Türk erkeklerinin yokluğunda geride kalan savunmasız halka yönelik saldırılar düzenlemiş, birçok Türk'ü öldürmüş ve işkence yapmışlardır. Osmanlı kolluk kuvvetleri, bu olaylara müdahale etmiş ve Köklük köyünde yaşayan Ermeni komitacıları, liderleri Avadis ve arkadaşları Karahoca, Sürop, Asador, Kalos, Artin, Vartan, Vesken, Avakim, Misak ve Çökükburun Akaryan’ı yakalamak için baskınlar düzenlemiştir. Ancak Avadis ve grubu, köyü terk ederek Kındıra Yaylası'na kaçmış ve uzun bir süre burada saklanmıştır.

Bir baskın sırasında çete lideri Avadis öldürüldükten sonra, çete liderliği Sürop tarafından devralınmıştır. Bu süre zarfında grup, affedilmelerini bekleyerek Kındıra Yaylası'nda barınmaya devam etmiştir. Kındıra Yaylası'na yakın yerleşim merkezi olan İlküvez ağaları ile komitacılar arasında yaşanan olaylara dair Osmanlı arşivlerinde veya diğer kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

Topal Ahmet'in kız kardeşi Hanife, Ermenilerle iyi komşuluk ilişkileri geliştirmiş ve yaylaya gittiklerinde çeteler tarafından herhangi bir tehdit ile karşılaşmamış, aksine, yakın dostluklar kurmuştur. Bu dostluklar sayesinde, İlküvez ağaları,komitacılar tarafından savunmasız halkın hayvanlarına el konulduğunda, Gürcü Topal Ahmet'ten yardım istemiştir. Ahmet, çete reisleriyle olan dostluğu sayesinde ağaların mallarını geri almayı başarmıştır. İlküvez ve çevresinde hiçbir Türk ahalisine saldırı yapılmamasının nedeni, Topal Ahmet'in güvenilir bir arabulucu olarak kabul edilmesidir. komitacıların saklandıkları yerleri bildiği halde, bu bilgiyi kolluk kuvvetleriyle paylaşmamış ve böylece bölgedeki çatışmaların önüne geçilmiştir.

Köklük köyünden göç etmiş Ermeni kökenli Fransız yazar Israël Setrak Tahmazyan, Gavur adlı kitabında, 93 Harbi'nden göç etmiş Gürcüler ile zaman zaman sorun yaşansa da, yakın dostluklar sayesinde bölgede kaldıklarından bahsetmektedir. Tarihin en trajik olaylarından biri olarak bugün bile sözlü tarihte anlatılan bu olaylar, hala bölge halkı arasında canlı bir şekilde hatırlanmaktadır.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve gundemmedya.net sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.

ctwpaa.org deneme bonusu veren siteler bahis siteleri